Een klein leven

 Een klein leven / a little life

Ik ben mijn hele leven al een verwoed lezer, helaas door mijn burn out is het fysiek lezen een stuk minder geworden maar door middel van storytel kan ik het nog wel een beetje behappen.

Soms kom je echter een boek tegen dat je een leven lang kan meedragen en dat je ook steeds weer opnieuw lees. Dat heb ik gehad met het boek Eric van Doris Lund.

Ooit gekregen van een vriendin, die het op een markt in een kibboets in Israël vond als het enige boek dat in het Nederlands geschreven was. Ik heb het altijd gekoesterd en nog steeds in mijn bezit.

Mijn andere passie is, zoals veel mensen weten, theater en toneel.

Ik ga het hebben over een mix tussen deze twee.

Deze blog gaat over een ander boek namelijk, Een klein leven van Hanya Yanagihara. 

Ik heb het geluisterd want 795 bladzijden was toch te veel in die periode. Het boek is verschenen in 2015 en was haar tweede roman, het werd internationaal heel goed ontvangen, genomineerd voor een booker prize en de National Book award. In Nederland werd het boek van de maand in de boekenrubriek van DWDD

Ik heb het geluisterd in 2021/2022. Waar gaat het over, nu volgt een....

SPOILER

Het is een soort van "coming-of-age" roman over vier op hun eigen terrein bijzonder begaafde vrienden: de jurist Jude, acteur Willem, architect Malcolm en kunstschilder JB. Ze worden vanaf hun studietijd gevolgd tot voorbij hun vijftigste levensjaar. Meest centraal staat Jude, die een verleden van zwaar seksueel misbruik met zich meedraagt en zowel fysiek als psychisch ernstige problemen heeft (automutilatie, suïcidaliteit). Vriendschappen, ook met zijn vroegere docent Harold (die hem zelfs adopteert) en vertrouwensarts Andy, houden hem overeind.

Als zijn vriendschap met Willem vervolgens evolueert in een diepere relatie gaat het op een betrekkelijke wijze wat beter met hem. Wanneer Willem echter na een auto-ongeluk, samen met Malcolm, komt te overlijden, weet hij hier psychisch niet meer van te herstellen en beneemt hij zich het leven.

Na het enorme succes dat het boek had werden er plannen gemaakt om het naar het theater te brengen. Helaas, zeer waarschijnlijk omdat ik het nog niet gelezen had is dat volkomen langs mij heen gegaan. Ivo van Hove heeft het naar het toneel gebracht in 2018 met het ITA ensemble met één van de meest begenadigde acteurs van Nederland namelijk Ramsey Nasr in de hoofdrol als Jude. Hij wint er een Louis D'or voor. Ook Maarten Heijmans speelde hier een rol in.

In 2023 is het stuk in het Londense Savoy theatre opgevoerd, nu had ik het wel gelezen en ik wilde best graag het stuk in het theater zien. Helaas, treinkaartje en het kaartje voor de show zelf waren best wel heel prijzig en ook niet makkelijk meer te krijgen.

Maar ik kreeg nog een kans..  Het stuk werd integraal, met pauze en al, opgenomen en nu uitgebracht als film. Ik mocht het gisteren zien, in het knusse theater dat de Stadsschouwburg van Velsen tegenwoordig ook is. Hoe fijn, een toneelstuk in het theater. 

De hoofdrol wordt magistraal gespeeld door James Norton, die we kennen  als Sidney Chambers uit Granchester en als boef uit Happy Valley,

Het is uiteraard geen vrolijk zit en ook een behoorlijk lange zit, maar wat is het goed en integer gefilmd. Er wordt rekening gehouden met de intieme zetting van een theater en dat je daar dingen ziet die je normaal niet ziet en waardoor je ook naar het theater wil. 

Malcolm, Jude, JB en Willem

Na het zien van de film vond ik het met terugwerkende kracht zeer jammer dat ik beide bewerkingen, zowel de Nederlandse als de Engelse bewerking, niet op het toneel gezien heb. Met dit stuk laat Ivo van Hove zien waarom hij een internationaal vermaard regisseur is. Iets waarvan ik niet direct was overtuigd na het zien van Lazarus.

Hanya Yaganihari heeft de bewerking in het Nederlands met Engelse boventiteling gezien. Zij zei toen, het was een hoogst ongemakkelijke ervaring en op de momenten dat van Hove iets afweek van het verhaal was hij op zijn sterkst.

Wanneer je naar de film gaat, die overigens in het Engels is ondertiteld, is het wel essentieel dat je het boek gelezen hebt mijns inziens. Je kunt dan makkelijker de personen plaatsen en het switchen tussen heden en de verschillende verledens plaatsen en er zo meer van genieten. 

Ja, want hoe ellendig het verhaal ook is, ik heb er toch van genoten.